Mexico

Bloed, zweet en tranen (EN version below)

‘Viva Mexico’. We zijn uitgelaten bij het binnenrijden van Mexico. Na Canada en de USA zijn we in het derde grote land van onze reis. En wat voor een land… de levensstandaard is een paar trappen lager dan in de VS maar er is meer leven, kleur, muziek… en heerlijk eten.

Maar laat ons beginnen met het verhaal van onze eerste kilometers in het land.  Matamoros is een chaotische grensstad waar we na 200 meter al hopeloos de weg kwijtraken… maar geen nood… google helpt. Aan de grens was het bloedheet en de lucht was zwanger van het vocht. Op weg naar Ciudad Victoria barst een tropisch onweer los. De temperatuur valt van 34° naar 16 graden en de hagel, ijsbollen, matrakkeren de pick-up. We kruipen heel traag verder… een goede beslissing blijkt een paar km verder. 5 wagens zijn gewoon van de weg geblazen. We rijden een gigantische vrachtwagenparking op voor de nacht… en genieten daar onze eerste Mexicaanse gerechten.

Van Ciudad Victoria gaat het naar San Luis Potosi, dwars door de Sierra Madre Oriental (gebergte) met pieken tot 4000 meter. San Luis Potosi laat ons echt proeven van de prachtige Mexicaanse steden… en de vriendelijkheid van de mensen. ‘Bienvenidos’ is geen lege frase.

In Aguascalientes is er de jaarlijkse ‘feria de San Marcos’ met duizenden bezoekers; 99,99% Mexicanen en 0,000002% Belgen. We willen dit niet missen 😉. Er zijn stierengevechten, hanengevechten (sorry woke-vrienden en vegetariërs), straatorkesten, toneel, dans  door ‘indianen’, optochten…eten… en veel drinken.

Mexico heeft iets met de dood… en het leven, met bloed en tranen. We zien 8 stieren hun veldslag met de toreador verliezen, druipend van het zweet en bloed. Ze hadden geen enkele kans maar gingen eervol. Eén stier krijgt zelfs een staande ovatie van het uitzinnige publiek… dood. We spreken later een Mexicaan aan over dit schouwspel… zijn antwoord was een doordenkertje… ‘tijdens deze stierengevechten werden er in slachthuizen duizenden stieren gedood die nauwelijks het daglicht hebben gezien; deze stieren hebben een echt leven gehad ‘.  Niet oordelen…

Hetzelfde, nou ja, schouwspel in de ring voor de hanengevechten. De haan krijgt een vlijmscherpe spoor aangebonden, wordt opgejaagd en dan tegenover de tegenstander gezet. Bij het opspringen slaan ze naar mekaars nek met dit spoor; de haan die het best slaat wint. Drie minuten later ligt één haan doodgebloed op de grond. Intussen hebben mannen in zwarte pakken de weddingschappen genoteerd. Het verloopt allemaal zeer formeel.

Om het hoofdstuk leven en dood af te ronden bezoeken we het – letterlijk – adembenemende Museo Nacional de la Muerte; het museum van de dood. De verstrengeling van pre-Colombiaanse tradities en het katholicisme heeft een fascinatie voor de dood gecreëerd. Het is echt een verzameling met beelden en prenten van ‘de dood met een lach’ en ‘het leven met een traan’. Zeer bijzonder.

Om van al het bloed en de doodskoppen te bekomen, duiken we in de massa. Tientallen Mariachi – typische straatorkestjes - dansoptredens, rockmuziek die uit boxen schalt… produceren een oorverdovende kakafonie van stijlen en ritmes; tot ver boven de pijngrens van een normaal trommelvlies; Altai tekent protest aan.

Gelukkig ligt Aguascalientes hoog in de heuvels (1900 meter) zodat s’ avonds de temperatuur daalt naar een niveau dat het zweet laat drogen; bovendien vonden we een plek in de mooie tuin van een hotel. Voor een prikje mogen we daar ‘kamperen’… en hun zwembad gebruiken.

Na Aguascalientes gaat de rit verder naar Guanajuato, San Michel De Allende en dwars door de prachtige Sierra de Gorde (weg met 860 bochten volgens de lonely planet, 2600 m hoogte en terug) tot Jalpan. Dit zijn stuk voor stuk prachtige steden met kerken en pleinen uit de vroeg-Spaanse tijd. We genieten van de architectuur… en van de keuken.

 

Mexico

Blood, sweat and tears

Viva Mexico…we just crossed the border and have a little ‘in car’ party.

It is boiling hot at the border post; Matamoros, and the city is chaotic… after 200 meters we’re lost. Mr Google puts us back on the right way… Ciudad Victoria.

Just a few kilometres out of town the sky turns black and intimidating, in minutes we’re in the middle of a tropical storm. The temperature drops from 34 to 16° C. Rain and hail make driving risky. We pass 5 cars that were blown of the road. At a large truck parking we stop for the night… and enjoy some nice Mexican food.

From Ciudad Victoria we drive west, across the Sierra Madre Oriental, to San Luis Potosi. It is a nice city and we enjoy the first contact with the culture and architecture. A few hundred km further down the road we reach Aguascalientes. The city is one big party ground. It is the  ‘Feria de San Marcos’,  many come to the city for the bullfighting, cockfighting, dans, parades and party atmosphere; 99.99% are Mexican, 0,000002 are Belgian.

Mexico and Mexicans have a special relation to life and dead. (Dear woke friends and vegetarians you might want to skip a paragraph or 2)

We see 8 bulls losing the fight against the toreador and going down in sweat and blood… not that they had a real chance…. For one bull the audience gives a standing ovation… but still he’s dead. Later that evening I ask a Mexican whether it is ok to kill, just for fun. His answer makes me thinking… ‘during the bullfight thousands and thousands of bulls were killed, most of them hardly have seen daylight… just for our hamburgers… the bulls that died in the arena had a real life and respectful dead…  No not judging.

In the arena for the cockfight the story is similar. Two beautiful creators fight until one of them bleeds to dead. The gambling and betting seem to be very well organised. Man in black collect and keep control. To complete our blood and dead experience we visit the fascinating Museo National del Muerte. The mix of pre-Colombian traditions and Catholicism generated a fascinating relation to ‘dead’. The exhibition is best to summarise by ’dead with a smile and life in tears’. A not to miss museum.

To recover from all the blood, dead and skulls we join the partying masses. Rock music from gigantic installations, dancing natives, mariachis… all together and all as loud as possible, it is one big cacophony… decibel meters go nuts. Altai issues a complaint.

Luckily Aguascalientes is high into the hills, so the temperature drops at night and our sweat evaporates. The little swimming pool at the hotel – we ‘re camping in their beautiful garden- helps a lot. . .

From Aguascalientes we go to Guanajuato, San Miguel De Allende and across the spectacular Sierra de Gorde (860 curbs according to  the lonely planet, 2600 m  up and down) to Jalpan.  Each one of these cities is worth a visit. The Spanish architecture, plazas and missions are gorgeous. We enjoy culture and cuisine.

 

 

 

En toen… (EN version below)

Bij het voorbereiden van de reis zochten we ook naar de zwakke punten van de Nissan Navara… kwestie van te weten wat het voertuig aankan. Eén van de zwaktes is … het chassis. Dit zou volgens kenners durven breken.

En ja, dat deed het ook. In de klim van Jalpan naar het bergstadje Pinal De Amoles begeeft het chassis… middendoor (zie foto’s). Point final dus dachten we, zweet (37° C ) en bijna tranen, … tot een lokale garagist die ik aanspreek om ons naar de stad te slepen,  zegt dat we binnen 24 uur terug op de baan zijn… lassen en versterken dus. De garagist, een man met een lichaam als een Azteken-Pyramide, is een geschikte kerel, het stadje is aangenaam.

Deze ochtend (we schrijven inmiddels 29 april) om 7.30 u werden we wakker bij het geluid van een slijpschijf … de werken zijn begonnen. Om 15 uur, net 24 uur na aankomst, is alles opnieuw gemonteerd. Hector, de garagist nodigt ons uit om iets te eten; samen met zijn ploeg eten we kip met tortillas. Om 16 uur rekenen we af en vertrekken met een versterkt chassis.

​

Then sh** hits the….

Preparing the trip we studied a bit strengths and weaknesses of the pick-up truck, Nissan Navara. According to specialists the chassis is weak and can break. And yes, it did.

On our way up from Jalpan to Pinal De Amoles the chassis breaks (see photo). This is the end of our journey we both think… until we meet Hector. Hector and his crew come and rescue us from the road and bring the pick-up to their workshop. We gone fix it, Hector states. Less then 24 hours later we have a nice meal with him and his team and can continue our trip. The chassis is welded and reinforced. Incredible Hector did it. Thanks, my friend.

​

Van Tempels en Tronen. Azteken en … Belgen.

Het lawaai van de krekels is oorverdovend, de duisternis valt met de snelheid van … het licht. Het is 6 mei en we kamperen samen met de Guardia National, nationale politie. Tien potige kerels die met twee pick-ups en de nodige bewapening dit stuk van de stad Oaxaca bewaken. Veiliger dan dit kan het niet worden.  De voorbije dagen kwamen we weer helemaal op dreef.

Na het herstellen van het chassis – reeds 8 dagen terug - kampeerden we in een diepe kloof ver van de geasfalteerde weg. Zeer bij toeval vonden we ‘El Oasis’… een kamp in grotten bij een koele rivier met palmbomen. Uniek, zo slapen in een kampeergrot.

Vandaar gaat het naar de piramides van Teotihuacan. De piramides zijn ronduit indrukwekkend. Tussen 100 voor en 700 na Christus heersten de Teotihuacan over dit deel van Mexico en bouwden dit indrukwekkende complex van piramides, paleizen en pleinen. De piramide van de zon en deze van de maan overheersen het geheel.

De volgende dag rijden we naar Mexico City … megapolis, met meer dan 20 miljoen inwoners, wonder boven wonder…dankzij een excellente co-pilote … vinden we de weg in deze chaotisch maar o zo boeiende wereldstad. De verkenning start op de Zocalo (centrale plein met katedraal en ‘El Templo Mayor’) … ook hier tempels en kerken die zo indrukwekkend zijn dat woorden falen bij de beschrijving. We verblijven voor het eerst in 8 weken niet in onze pozel maar in een klein gezellig hotelletje, in een levendige wijk. Het ‘streetfood’ is heerlijk en de ontdekking van een kleine pulque bar (zelfgebouwd bier op basis van lokale ingrediënten) vieren we door … pulque te drinken. Omdat de kapster (GiselE) rechtover de deur van het hotel zo vriendelijk is laten we ons haar knippen… netjes zo.

Na een bezoek aan het wereldvermaarde Antropologische museum komt het Castillo Chapultepec in zicht. Een paleis dat de stad overschouwt. Het was ooit de residentie van keizer Maximiliaan van Habsburg en Carlota van België (Charlotte, zus van Koning Leopold de Tweede) We zien de pracht en praal waarmee het keizerspaar zich omringde.

Een stukje verborgen Mexicaans-Belgische geschiedenis. Carlota was 24 toen ze in Mexico als keizerin aankwam met haar echtgenoot, keizer Maximiliaan. Hun rijk kwam 3 jaar later tot een tragisch einde; het Belgische vrijwilligerslegioen werd in de pan gehakt. De Fransen trokken zich terug. Maximiliaan werd gefusilleerd en Carlota werd krankzinnig.  Terug in België werd zij door het hof vakkundig verstopt en stierf op hoge leeftijd eenzaam en verlaten. Nooit van gehoord in onze geschiedenislessen.

Alvorens de stad te verlaten brengen we een avond door met Nieves, ex-collega van Luk. Zij brengt ons naar Coyoacan, een dorp in de stad. Zalig. We eten heerlijke tacos, proberen een mescal – drank gemaakt uit cactus - en guavesap, proeven guacamole met sprinkhanen. Intussen speelt een Mariachi-orkestje en klinken in de verte de drums van Indiginos dansers. Meer moet dat echt niet zijn.

Langzaam maar zeker wenden we de steven naar de Pacific; de grote stille oceaan. Onderweg doen we de stad Puebla aan. Opnieuw een pracht aan koloniale gebouwen en kerken… de camera gaat in staking – het is gewoon te veel om op gevoelige plaat vast te leggen. De laatste site die we – voorlopig - aandoen is Monte Alban, op 6 km van de stad Oaxaca. Een complex van tempels en piramides om u tegen te zeggen, gebouwd door de Zapotec, nog een van die sterk ontwikkelde culturen die Mexico rijk was lang voor de Spanjaarden aankwamen.

Net als in Europa was het ook in Mexico- en heel Amerika - een komen en gaan van koninkrijken en culturen. De geschiedenis begon niet bij de komst van de Spaanse veroveraars.

Voor wie er zich vragen bij stelt… inderdaad, sommige van deze culturen offerden mensen, zelfs kinderen, soms occasioneel - soms ook wellustig, om hun goden gunstig te stemmen, soms.

​

Game of thrones. Aztec, Maya, Zapotec and Belgians.

Crickets are loud this evening and darkness comes at the speed of … light.

We camp together with a unit of the ‘Guardia National’, 10 soldiers build out of steel and muscles … this must be a safe place. It is May the 6th.

8 days ago we left the repair shop of Hector and drove into a canyon looking for ‘El Oasis’, an off road little oasis … we found it and slept in a big cave, next to a small river. From there Mexico City appeared on our radar; but first pyramids!!! Teotihuacan is an impressive place. The pyramid of the Sun and her sister the pyramid of the Moon dominates the site. The empire of the Teotichacan left us a remarkable footprint of the pre-Hispanic cultures.

Thanks to a very skilled co-pilot we made it into the very heart of Mexico City; chaotic and steamy. Our exploration starts at the Zocalo (central plaza) with the cathedral and El Templo Mayor. It is difficult to find the right words to describe the beauty and energy of the city.

For the first time in 8 weeks, we don’t sleep in our camper but in a small hotel; in a very nice part of the town. We find a pulque bar and celebrate this by … drinking pulque; the hairdresser – Gisele – from across the hotel is friendly… so we have a haircut.

After the historic centre we visit the fantastic Anthropologic Museum and walk to the Castillo Chapultepec. It one’s was the residence of Emperor Maximilian Von Habsburg and his wife, Empress Carlota of Belgium (Charlotte, sister of Leopold II ). They lived in luxury but their reign was short. 3 years after arriving in Mexico the empire collapsed, Maximilian was executed, the Belgian volunteers fighting for him, defeated and the French soldiers left ASAP. The princes of Belgium, Carlota, also collapsed. She returned to Belgium and was declared ‘insane’. She died 60 years later, well hidden, in a castle in Belgium. Nobody told me this in history classes at school.

Before leaving Mexico city we spend an evening with Nieves and her family (EASPD people… Nieves worked for EASPD as communication officer). We go to Coyoacan, a village in the city. We eat tacos, drink mescal and guave juice, guacamole with grasshoppers … behind us Mariachi play music and we hear the drums of indigenous dancers… nothing more is needed.

On our way to the pacific we stop in Puebla… the camera goes on strike… it is just too much 😉. At 6 km of Oaxaca there is another site, Monte Alban, with pyramids and temples build by Zapotec, rulers of this part of Mexico long before the Spanish arrived.

Yes, indeed, history starts here long before the Spanish conquistadores arrived and like in Europe or elsewhere, history is bloody, a coming and going of empires and rulers. For those who want to know… some of these cultures did sacrify humans, children even, to please their gods, praying for rain or fertile land.

 

 

Een tempeltje voor de natuur… (EN below)

Tussen twee steden, op zoek naar een kampeerplaats, botsen we in de bergen op een natuurpark ter bescherming van cactussen. Wat een pracht, hoe indrukwekkend. Sommige stekelheren (of dames) zijn 8 tot 10 meter hoog, als solo-zuilen of vertakkend met veelzijdige armen. Andere cactussen zijn amper 10 cm groot maar dragen veelkleurige bloemen, nog andere hebben bladeren ter grootte van een soepbord, met op de randen kleurige vruchten. Vanop observatietorens en langs diep uitgesleten, kurkdroge, rivierbeddingen genieten we van die voor ons ongekende stekelige schoonheid. Een prikkelende ervaring.

​

A jewel in the dessert… (NL hier boven)

High up in to the mountains, in between two cities we find a ‘biosphera’ for the protection of the cactus. A wonderful place to relax, enjoy and camp. Some of these fortified, spiky, gentleman – or ladies – are 8 to 10 m high, like pillars or columns with many branches. Others are only 10 cm small but dressed like queens with beautiful flowers or have leaves the size of a plate.

From observation decks high above the ground and from eroded, stone dry river beds we enjoy this, for us, unseen stinging beauty. A pricking experience.

​

Intussen op de weg (EN below )

Hoe is het verkeer in Mexico? Laat ons zeggen… boeiend.

• Anders dan in de VS worden verkeersborden niet als schietschijven gezien

• Een dubbele volle streep tussen de rijvakken… surrealistisch schilderwerk… niemand kijkt ernaar.

• Een tweebaansweg… is een vermomde viervaksweg.

• Rijvakken…totaal afwezig, vooral in de steden… zo hoeft niemand zich druk te maken over waar je rijdt.

• Topo… bulten van 20 tot 30 cm hoogte dwars over de weg om het verkeer af te remmen… geloof het… ze remmen het verkeer af en zijn overal aanwezig.

• Voorrangsregels… gelden voor bussen en vrachtwagens, m.a.w. … hoe kleiner hoe minder.

• Richtingsaanwijzers… zijn alles… behalve richtingsaanwijzers.

• De (soms betalende) snelwegen zijn ok…andere wegen zijn veel boeiender maar traag, dankzij de alomtegenwoordige topo’s, gebroken asfalt en putten her en der.

 

On the road… ( Nl hierboven)

How is traffic in Mexico? … yes indeed… exciting. Motorways (some paying) are ok. Other roads… slow.

• Different then in the US… traffic signs are not seen as targets to practice shooting

• Lanes and marking on the street… surrealistic art …. hardly respected.

• Two lanes road… a 4 lanes road in practice

• Tope… 20 to 30 cm high speed ‘reductores’ across the road … and yes it works. We had over 200 topo on less than 150 km.

• Priority rules… only for busses and trucks… the bigger the more priority… (:

​

De lelijke en het beest. (eigenlijk zijn ze allemaal best mooi!) (EN below)

337 topes (reductores, vertragingsbulten) na Oaxaca spoelen we de voeten in het badwarme wilde water van de Pacific, de Stille Oceaan; het is heet maar er is wind. Na wat chillen – in de schaduw- op het strand van Zipolite (Pto. Escondido)  wordt de jacht geopend. Met kano, roei- en motorboot gaan we in de mangroves op zoek naar wild. De prijs voor het meest imponerende beest krijgen de krokodillen; dat moet nogal tandpasta kosten zo’n gebit proper houden, gelukkig hebben ze daar een gast-vogel voor die de klus voor hen klaart. De prijs voor het lelijkste beest zou kunnen naar de leguanen gaan maar met die kleurenpracht en lichaamsbouw verdienen ze beter. We zien de leguanen grijs, groen, bruinig… handig tussen de takken van de mangrovebomen bewegen.

We worden uitgenodigd door een jonge kerel van een ecocentrum om te helpen met het uitzetten van… zeeschildpadden. En of we ja zeggen. 120 pas uit het ei gebroken schildpadjes, ongeveer even groot als een kinderhandje en echte schoonheden, zetten we uit op het strand.

De laatste 10 meter naar de zee moeten de kleine kruipertjes zelf overbruggen. Het lukt ze allemaal maar boven zee cirkelen vogels die wel een fijn hapje lusten. Slechts 1 % zal ooit als volwassen schildpad, sommigen 2 meter doorsnede, naar deze kust terugkeren en zelf ook eieren leggen.

​

Moederdag…. Mama mia

Niet zo ver van Salina Cruz verlaten we de verharde weg en na een 8-tal km zandpiste komen we bij een zeer afgelegen restaurantje… ‘Flor Del Pacifico’; eenzaam en alleen op een kilometerslang zandstrand. De dame van dienst in het restootje toont ons foto’s… in juli komen er honderden schildpadden eieren leggen op het strand. ‘En wat in mei’? Met een lokale gids gaan we die nacht het strand op. Onze zaklampen speuren de branding een paar uur af… niets… tot onze gids een vreugdedansje maakt en vooruitloopt. Zaklampen uit, niet flitsen, is zijn bevel. Een schildpad kruipt uit de zee en wroet zich een weg naar de duinenstrook. Eens daar aangekomen zetten we onze zaklampen op ‘rood’ om het dier niet te verblinden of aan het schrikken te maken. De zeeschildpad begint aan het zware werk. Haar achterpoten gebruikt ze als handige scheppers om een diep gat, van +- 30 cm doorsnede, in het zand te maken. We blijven ongeveer een uur, naast het dier gezeten, wachten tot ze klaar is met het nest. Dan kreunt ze als in barensnood en begint eieren te leggen, met ons op de eerste rij om dit wondere schouwspel gade te slaan. Ei na ei zien we in de zandput vallen. Nog geen 10 minuten later schept ze haar put dicht en draait rondjes om het nest mooi af te sluiten. Als de schildpad een paar meter van haar nest verwijderd is graven we samen met de gids de eieren op en herbegraven ze 20 meter verder in een eigen gemaakte put. Dit is nodig om te voorkomen dat de wilde honden (of stropers) het nest vinden, via de geur van het barensvocht, en de eieren roven.

Niet minder dan 84 eieren met het formaat van een stevige pingpongbal heeft de kersverse mama gelegd. We volgen haar terug tot aan de oceaan en met een klap op het schild nemen we afscheid van dit wondere dier dat ons een onvergetelijke moederdag bezorgde. Flor Del Pacifico staat met stip in ons reisverhaal en geheugen gegrift.

Ach ja… nog van de lelijke en het beest gesproken… op het strand van Zipolite loopt 25% van de mannen en 10% van de vrouwen naakt. We zagen de lelijken en …. het zwiepende beest 😉.

​

The beauty and the Beast… or were it the ugly? (NL above)

Only 337 topes (speedbumps) down the road from Oaxaca and we could dip a toe in the bathtub warm water of the Pacific. Zipolite (Pto Escondido) is a small village, on the beach, a perfect place to chill out before going hunting (with our camera) for wildlife in the lagunas and mangroves. By canoe, rowing boat and lancha we explore the wonderful untouched nature. The crocodiles would, beyond competition, win the price for being the most impressive beasts …but even crocodiles have winged friends to brush their teeth. Iguanas could win the price for being the ugliest but they are so colourful and specially build. We see green, grey and brown ones with beautiful eyes and remarkable stripes on the body.

We’re invited by a young eco-worker to assist him when releasing baby turtles… and yes… we want to help. The babies are 8 by 6 cm, greyish, super active and real beauties.

The 120 baby turtles, only ½ hour old, have to do the last 10 meters of their journey to the ocean by themselves… they make it but still only 1 or 2 of them will return as an adult, some 2-meter diameter, to this beach. All the others will end up somewhere else on the food chain.

Mother day… Mama mia.

Close to Salina Cruz we go off road and after 8 km of sand track we reach a totally isolated little restaurant, close to the beach, Flor Del Pacifico. A real flower on the beach. The cook shows us pictures of hundreds of see turtles on the beach last July… what about mid-May?

That night a guide takes us to the beach and after hours of searching we see one coming out of the ocean. We follow her into the dunes and shift our flashlights to red not to disturb her.

Then she starts working. Her long back legs transform in to handy sand digging tools. About 30 cm wide and 50 cm deep is the nest she’s digging. We sit next to her for more than an hour, then the hole is ready. She moans and starts dropping the eggs … we see them coming, one by one… into the nest. What an experience. Not more than 10 mins later she’s ready and closes the nest with sand. When she moves away from the nest, we, together with the guide, dig out all the eggs and put them in another hole 20 meters away from the original nest. Only by doing this the eggs will not be found and eaten by wild dogs (or poachers) . Due to the strong smell of the liquid that comes with the eggs dog easily can find original nests..

Not less than 84 eggs did the ‘mama’ produce, all the size of a ping-pong ball. Congratulations mama turtle and thanks a lot for allowing us to be with you during this extraordinary night.

We escort her back to the ocean and wish her all the best.

Flor Del Pacific is marked with a star in our memory. What a Mother Day.

​

BTW about the beauty and the beast… on the beach of Zipolite 25% of the men and 10% of the woman walk around naked. We’ve seen the ugly ones …. and the swinging beasts. 😉.

​

Chiapas, Mayaland (EN below)

Na het broeierige strand bieden de bergen verkoeling. Op naar Tuxcla en San Christobal de las Casas in Chiapas, dé indigenous (indiaanse bevolking) staat van Mexico.

De Sumidero Kloof is indrukwekkend met haar wanden tot 1000 meter hoog, pootjebaden is op eigen risico… kroko’s. Van Tuxla naar San Christobal klimt de weg enorm, tot 2200 meter. Bij aankomst wacht ons een ijsbollen-festijn… een hagelbui koelt alles af tot 16 graden.

Het centrale plein en de kathedraal van San Christobal zijn mooi. De koloniale gebouwen geven de stad een bijzondere sfeer. Her en der wordt verwezen naar de dappere vrijheidsstrijd tegen de Franse imperialisten en Maximiliaan … Carlota van België duikt weer op.

Voor het eerst zien we veel toeristen; ze kunnen, met een knipoog, worden opgedeeld in twee groepen. Ongeveer de helft van de toeristen zijn ‘spic en span’ uitgedost met de laatste adventure-outfit, ze hebben een gelaatsuitdrukking die iets zegt als…‘wat loop ik hier te doen’ en ‘ is het al avond zodat ik me kan laten vollopen op een terras’. De andere groep blanken zijn jongeren, half kaalgeschoren met vlechten in de andere helft van het haar, in lokale versleten klederen; op zoek naar de zin van het leven en een leven weg uit de stressmaatschappij.

Letterlijk en figuurlijk een ‘cool’ stadje.

​

Chiapas Maya Land. (NL above)

From the steamy, hot, beaches to the mountains looking for refreshment. We drive to Tuxcla and San Christobal de las Casas in Chiapas, thé indigenous state of Mexico.

The Sumidero canyon is impressive with the 1 km high walls; swimming is at your own risk… crocodiles… 😉. From Tuxcla to San Christobal the road climbs steep to over 2200 meter. On arrival we’re offered a hailstorm to cool down everything.

The central plaza and cathedral are beautiful, the old colonial buildings give the city a special atmosphere. This atmosphere attracts tourist… and yes, there are tourists. Sociologically you can divide them in two groups. The first group is dressed in nice ‘adventure’ style clothing. They walk around whit an expression saying something like: ’what am I doing here?’ Or .. ‘When is it evening so I can get drunk on a terrace’. The other group is younger, have half shaved heads, tattoos, and are dressed in old local clothes. They clearly are searching for … the meaning of life.

Really a ‘cool’ town.

 

Van de sokken geblazen in Chamula (EN below)

De ogen moeten even wennen aan de schemerige duisternis in de kerk van San Juan Bautista, een kerk als geen ander; dan worden plots alle zintuigen op scherp gezet. Honderden, zo niet duizenden, kaarsen staan op tafels langs de wanden en op de grond, de grond is bedekt met geurige dennennaalden. Nog sterker dan de dennengeur is de geur van wierook. Een drum brengt diepe klanken vermengd met de middenrif-beroerende tonen van harpen. Een trompetstoot geeft aan dat de ceremonie gaat aanvangen. Harmonica vullen met hun ijle klank de harmonie aan. Vier sjamanen gehuld in witte schapenvacht en wit doek op het hoofd komen aan het hoofd van een processie staan die zich spontaan vormt in de kerk. Ze dragen elk een vaas met schaal waarop wierook wordt gebrand…veel wierook. Een beeld van San Juan Bautista wordt meegedragen door mannen gehuld in zwarte schapenvacht. Langs de zijwanden van de kerk staan tientallen heiligenbeelden; bij elk beeld stopt de processie van vrouwen, kinderen en mannen. Het Christusbeeld wordt omhoog geworpen, mensen knielen en gebeden worden gepreveld. Met een trompetstoot komt de stoet in beweging … voor een meter of zo… naar het volgende beeld. Meer wierook, meer muziek. Her en der gaan groepjes mensen, families, op de grond zitten – er staan geen stoelen of zitbanken in de kerk - en plaatsten tientallen kaarsen op de grond… ze mediteren en bidden; om daarbij te helpen wordt Pox gedronken, een ZEER sterke drank, en cola om te burpen… een burp stoot kwade geesten uit. Met eieren of beenderen wordt over zieke lichaamsdelen gewreven om te helen.

Buiten klimmen een paar jonge mannen in de kerktoren en slaan met ijzeren staven op de 3 klokken, het is 12 uur. Dan barst de hel los. Vuurwerk wordt afgestoken, stalen buizen worden gevuld met kruit dat tot ontploffing wordt gebracht… tientallen keren. Altai heeft het zwaar.

Binnen gaat de processie verder tot vooraan in de kerk. Het beeld van San Juan wordt teruggeplaatst tussen vazen met bloemen en wierookschalen. Dan begint een offerande. Geld, maar ook geschenken worden bij het beeld gebracht. Kippen, hanen en meer kaarsen komen naar voor. De drum voert samen met de harpisten het ritme op, hoofden buigen, knieën schuifelen, de klaroen schalt. Plots verandert de sfeer en mensen beginnen te praten en te lachen; jonge vrouwen geven gul de borst aan hun baby, de Pox gaat rond. De Sjamanen vullen andermaal de schalen met wierook en de stoet zet zich in beweging naar buiten. Daar worden ze knallend onthaald; heel het plein voor de kerk is gehuld in kruitdamp. De stoet trekt het dorp in.

Binnen zitten her en der nog groepjes bij hun kaarsen te mediteren; tegen een muur ligt een man die duidelijk wat te veel inspiratie zocht in de Pox.

Het was even voor de middag bij aankomst in Chamula. Een pueblo, dorp, van Maya-indianen; de Tzotzil. Chamula is een autonoom gebied in Chiapas. Reguliere politie en het leger mogen er niet komen; ze hebben hun eigen regelgeving en ordehandhaving. De taal die wordt gesproken is een van de vele Mayatalen. Hoewel sommigen afraden om er op eigen kracht naartoe te reizen omwille van ‘gevaarlijk’ zal de dag in Chamula, bij de Tzotzil, niet licht vergeten worden. Impressionant, een indrukwekkende ervaring bij zeer vriendelijke mensen. De meeste inwoners dragen de traditionele kleding. De enige valse noot was een groep ‘spik en span’ jonge mannen (allen bijna 2 meter lang) die zich in een rij dwars door de processie ramden, zonder enig respect of schroom. We konden Hollandse klanken opvangen en voelen plaatsvervangende schaamte.

In de kerk mogen geen foto’s worden gemaakt en ook buiten staan mensen erop niet te worden gefotografeerd… jullie rijke verbeelding én een paar foto’s van de kerkgevel zullen het verhaal moeten vervolledigen.

​

Blown off the sock at Chamula

It is darkish in the church of San Juan Bautista; it takes a few moments for the eyes to adapt. Then an ‘all senses’ experience starts.

Candles (maybe more than thousand), music, burnt incense… it makes a deep impression on us. The shamans start a ceremony by bringing large plates with incense in to the church, the drummers, harpists, guitars and praying people join them. They go from statue to statue while the statue of San Juan Bautista that some man carry is moved up and down. A trumpetist signals when they have to move on to the next sculpture. Here and there families sit on the ground, no chairs or benches in this church, and lit more candles. They rub eggs and bones to the limbs of sick people or drink Pox, a strong liquor, to facilitate the spiritual experience.

It is noon, outside the church 3 young man climb in the church tower and beat the bels with an iron stick. Then man on the central plaza start firework and trigger explosions. Altai feels very uncomfortable.

Inside, the procession moves on to the front of the church. The shamans bring more gum, incense, the music is played louder… people bring gifts; money, chickens, …

Then the shamans raise the plates with burning incense and walk out, followed by the praying people. Outside they’re welcomed by firework and explosions… the procession walks in to the village.

Back in to the church we see families around their candles; in a corner a man sleeps, maybe he was looking for too much inspiration in too much Pox.

Chamula is an autonomous territory in Chiapas, with its own police and its own rules. The normal police and army can’t come in. According to some it is dangerous to go there but we had a fantastic day at San Juan Chamula. The people, the Tzotzil, are Maya and speak their own language. Their religion is a creative mixture of Catholicism and Maya-religions.

It is not allowed to make photos of people or of the ceremony in the church… so your imagination should help you a bit to understand our mind-blowing experience at this great village.

 

De dieperik in. (EN below)

We rijden richting Palenque, een gedenkwaardige tocht langs watervallen en 10-tallen topes (vertragingsbulten). Telkens moeten we vertragen tot 2 a 3 km/uur om over de bult te rijden, dan weer optrekken … 20 meter verder… hetzelfde opnieuw. Op die weg zijn er honderden… het rijplezier gaat de dieperik in. Maar de streek, het hart van Chiapas, is mooi. Deze streek heeft ook een weerbarstig kantje. Hier ontstond (en leeft nog steeds) een radicaal-links-nationalistische stroming; het Zapatisme. De uitbuiting en discriminatie van de Indiaanse bevolking vormden de voedingsbodem voor verschillende opstanden en verzet tegen het centrale gezag. Op de weg worden wel eens met touwen, dwars over de baan, blokkades aangelegd waar mensen moeten tol betalen om door te mogen. Wij worden eenmaal gestopt door een touw dat over de baan is gespannen… een grootmoeder en 3 kindjes gebruiken het als marketingtechniek om heerlijke banaantjes te verkopen.

De weg daalt van 2000 meter tot quasi-zeeniveau. Onderweg kunnen we afkoelen in watervallen die zich de dieperik in storten.

Dit is ook de streek om diep in de Mayacultuur te duiken. Tonina is de eerste site die we aandoen, rustig en totaal afgelegen. Dan volgen het adembenemende Palenque , het onmogelijke Calakmul (met z’n luide apen) en feeëriek verlichte Chichen-Itza. Veel meer dan een tipje van de sluier over de Mayacultuur wordt niet opgelicht… dat zou een veel langer verblijf vragen, maar we zien de bouwkunst van de Maya, hun astrologische kennis vertaald in stenen kalenders en gebouwen. We zien hoe dood en leven innig zijn verbonden, verschijningsvormen van hetzelfde. Oorlog en krijgskunde worden verheerlijkt. De goden zijn verbonden met de basiselementen van het leven: water, vuur en vruchtbaarheid.

Het verhaal van leven en dood wordt verteld tijdens een indrukwekkende lichtshow op de Pyramide van Chichen-Itza. Mayongens toch!

​

In to the deep.  (NL boven)

Maya, Caribbean and caves.

We’re driving towards Palenque, city with some important Maya ruins. It is a remarkable journey along wild cascades and Indigenous villages…and some 300 topes… speed-reductores. The driving-fun drops down like a stone. Over and over again we need to slow-down to 2 – 3 km/hour to take every ‘tope’.

We’re in Chiapas and some of the villages are semi-independent, here also the Zapatisme emerged from poverty and discrimination. This ultra-left ideology fights neo-liberalisme, discrimination and exclusion. Sometimes they do this a bit less peaceful by blocking roads … we were stopped ones by a rope blockade of an old lady and her 3 grandchildren … to sell us delicious bananas.

This is the region to dive deep into the Maya culture. Tonina, quiet and desolated, breath-taking Palenque, impossible Calakmul ( and its loud monkeys ) and spotlighted Chichen-Itza are all very impressive. Much more than taking just a sip of the culture is not possible, still the architectural knowhow of the Mayas, the way how they shaped pyramids according to their calendar, the symbols of life and death, astrology… my goodness.

 

Het is heet… bloedheet, verkoeling is nodig. (EN below) Dus op naar de zee. We spreken een visser aan op het strand… of hij ons naar het koraalrif kan brengen? De deal is zo geklonken. De Caraïbische zee brengt wat koelte tijdens het snorkelen tussen tientallen kleurige vissen, groot en klein. De schepper had duidelijk nog een paar emmers verfoverschotjes staan toen zij die beestjes kleurde. Het topmoment was echter het zwemmen met een zeeschildpad. Hoe gracieus kan je zwemmen… kijk eens naar die zwemmende onderwatertanks.

Cenotes

In een gordijn van waterdruppels gutst koel water 20 meter naar beneden. Een bundel zonlicht weerkaatst op het kristalheldere water en zet de grot in een flikkerend schijn. Wij koelen onze oververhitte lijven, observeren de prachtige vogels die er nesten en spelen met de gitzwarte snorhaar-visjes.   Ja, ook in het binnenland zijn er plekken die verkoeling brengen… cenotes. Dit zijn ondergrondse poelen soms open, soms enkel met een schacht waar licht door naar binnen valt, soms geheel afgesloten van daglicht. Ook hier kan je echt de dieperik in… sommige cenotes zijn tientallen meters diep, onderling verbonden door onderaards rivieren… een paradijs voor grotduikers.

We laten ons afkoelen in de cenotes van K’om Ha, Hubiku, Dos Bocas en  X-Canche. Kamperen doen we bij de laatstgenoemde. Van die cenote genoten we helemaal alleen.

​

It is hot, veeerryy hot… maybe the ocean will bring refreshment. (NL boven) On the beach we chat with a fisherman…can you bring us to the coral reef? Deal!!!

The dive into the Caribbean see is refreshing and the reef has a lot to offer. We snorkel with all kind of fish, big and small. The Creator must have had a few spear buckets of paint when dressing the fish in these waters. But regardless of the beautiful fish it is the turtle that steals the show. Magnificent how this underwater tank swims.

 

Cenotes

The refreshing water falls down into the cenote. A small beam of sunlight reflects on the crystal-clear water and brings spooky light into the cave. Our overheated bodies welcome the energising cool-down. The totally black fish and some birds play at the borderline between the dark-nothing and illuminated part of the cave. We’re in Hubiku.

This is one of the cenotes we visited, underground pools with cold fresh water. Some are very deep and connected by underground caves and river-systems; some are open and others only have a small opening that allows sunlight to come in, some are completely closed. We enjoyed the cenotes of K’om Ha, Hubiku, Dos Bocas, Esmeralda and X-Canche. At the last one we stayed for the night, having the cenote to us alone!

​

Diversiteit en meer (EN here below)

Ze staat er wat bedremmeld bij, zo blinkend op het podium, in een glanzende blauwe jurk bezet met 10-tallen glinsterende steentjes. Ook haar kroon is bezet met een soort edelsteentjes. Achter haar hangen twee gigantische regenboogvlaggen, zo groot dat het stadhuis van Isla Mujeres bijna Cristo-gewijs is ingepakt. De pas aangesteld miss-diversiteit bloost onschuldig de menigte in.

Zonder het te weten kwamen we terecht op een plaatselijk feest van diversiteit en mensenrechten en dat op één van de meest toeristische plaatsen van Yucatan; waar ongeveer iedereen nu op restaurant of in de bar zit. De sprekers hebben het over homorechten, het recht op anders zijn en de presentatorise (transpersoon) met zware boezem en diepe stem praat het geheel aan mekaar. Een paar honderd Mexicanen, kinderen, mannen en vrouwen, koppeltjes, transpersonen, … applaudisseren enthousiast. Wij ook.

Eenzelfde diversiteit zien we de volgende dag op zee. In het turquoise water vond een koppel zeeschildpadden mekaar. Ja, het is paartijd zegt de schipper… kijk… en ze zijn met twee. Paartijd… met twee… daaa. De twee, elk minstens een meter doorsnede, maken er werk van. Dan flitsen plots grijze schichten langs de kleine motorboot; ze keren terug, achterom, voorlangs, onderdoor. Een groep dolfijnen dolt met onze boot.

Maar noch de dolfijnen, noch de schildpadden zijn het doel… wij gaan vandaag voor groot wild. Anne ziet hem als eerste, springt met de gids, zwemvliezen en snorkel in het water en zwemt met dit goedaardige monster mee. We zitten midden in een school walvis-haaien. De joekels zijn tot wel 12 meter lang… en gelukkig is er diversiteit bij de haaien; deze voeden zich met kriel en plankton. Lichtbruin gevlekt tot zwart zijn ze; met die kenmerkende haaienvinnen en trekzakachtige kieuwen; deze soort heeft geen rij met vlijmscherpe tanden… wel een brede smoel om het zeewater binnen te laten en te filteren. Even is er oogcontact… koud en met misprijzen blikt ie naar mij. Zwemmen naast zo een prachtig dier met die afmeting…het bijna kunnen aanraken… om nooit te vergeten.

Een paar dagen later, terug op het vasteland vergasten leguanen ons op een schouwspel bij een bezoek aan Tulum, Maya-site aan zee. Om de beestenboel af te ronden krijgen we tijdens een nacht jungle- kamperen bezoek van schreeuwende brulapen. Vroeg in de ochtend vergast het veelkleurig uitgedoste vedervolkje ons op een concert. Sommigen houden het bij een luide maar bescheiden ‘tjielp tjielp’, anderen zijn echte virtuozen. Na de koffie trekken we de jungle in om … niets te zien (behalve de groene pracht en de getormenteerde bomen). Hoe ziet het oerwoud eruit? Chaotisch laat ons zeggen. Op een gevallen boom beginnen er dadelijk andere te groeien die dan weer in een wurggreep worden gehouden door lianen, op hun beurt onder druk gezet door parasitaire planten die leven van het boomsap. Tot hoog in de bomen zijn er termietennesten, gemaakt door duizenden ijverige werkmieren die honderden kilogrammen aarde naar boven zeulen en er nesten van een meter doorsnede mee bouwen. Bomen en struiken hebben ter verdediging stekels en scherpe kanten, alles in het woud krapt, schart, snijdt of jeukt en het is heet… heel heet. Het bewegen van een ooglid is voldoende om het zweet uit alle poriën te doen gutsen. Druipnat komen we uit het bos.

Uitpuffend aan de camper is er plots geruis hoog in de bomen… ze duiken op… een groep van ongeveer 20 slingerapen. Als een enthousiast ‘Cirque du Soleil’ gezelschap zwieren ze van hot naar her. We volgen de groep voor een tijdje. Tof. Bekomend bij een tas koffie horen we niet zo heel ver weg de brulapen opnieuw. Dit keer willen we ze ook zien. Een paar kilometer van de kampplaats vinden we ze, lui en languit op een tak hoog in bomen… en brullen maar. Altai blijft er stoïcijns bij.

Zwemmen in een mooie lagune, prachtige vogels, slingerapen en brulapen… laat ons dat een geslaagde jungletrip noemen.

 

Diversity… (NL hier net boven)

She looks a bit shy on the huge podium and waves blushing to someone in the audience. They princes ‘of diversity wears a blue dress and a crown full of fake diamonds. The townhall is ‘Cristo-like’ covered by two gigantic rainbow flags. A transperson interviews people and coordinates the event. Walking around town on Isla Mujeres we ended up at the ‘Celebration of diversity evening’. We had a great time. The coming days ‘diversity’ will be the key word.

The next day we’re on the ocean. The skipper stops the motorboat and points at two big turtles. It is mating time he states… and they are with two. Especially the last piece of information was useful!!! A few moments later we see dolphins jumping and touring around the small boat. Very entertaining how they jump and dive. But we’re not after turtles or dolphins today. We aim higher, or deeper.

Anne goes first, fully equipped with the needed snorkel gear. Together with the guide she swims, side by side on an armlength of a giant shark. Indeed, we’re swimming with whale sharks. These vegetarian sharks – they eat plankton – have everything of a shark apart from razor sharp teeth. Instead, they filter the seawater and eat drifting fish eggs and stuff. Hurray for the diversity amongst sharks. Swimming on an armlength of a 12-meter-long shark indeed gives a little adrenaline rush.

A few days later, at the Maya-site of Tulum the iguanas welcome us with a run-up and down show. Hilarious how they move over the rocks.

To conclude our ‘David Attenborough wildlife days’ we camp in the jungle. During the night Howler monkeys welcome us. Early in the morning, at sunrise, the local Vienna Boys’ choir- birds provide an extraordinary concert.  Later that morning we make a long walk through the jungle and see … nothing (apart from the lush green world). No animal life. It is steamily hot so we return sweating like horses to our camp.

While recovering from the jungle trip at the camper it is as if a strong wind blows and the upper branches of the trees move up and down … there they are… a group of over 20 Spider monkeys pass above our heads. These ‘Cirque du Soleil’ artists swing left and right, up and down. Great. We follow the group for a while and then return to our camp. Just a few moments later the Howler monkeys start an imposing sound show; it is a mixture of barking and howling. Loud… so not so difficult to find, even in the jungle. When they see us, and our dog Altai, they go through the roof. Altai observes it very cool and with some stoicism.

Swimming in a nice lagoon, beautiful birds, spider monkeys and howler monkeys; waking up by the sound of nature… let’s say that it was a satisfying jungle trip.

 

Isla Cozumel (EN below)

Een week voor het einde van deze trip komen we aan op onze eindbestemming, Cozumel, de supertoeristische magneet voor zon en zee liefhebbers. Isabelle, 22 jaar geleden als uitwisselingsstudent in België, verwelkomt ons hartelijk. Met haar mama en zus en familie brengen we aangename uren door. Maar… naast wat trots omdat we het gehaald hebben wroet ook het besef dat het weldra gedaan is. Bijna 12.000 km legden we af. Kregen temperaturen gaande van -25°C tot + 38, hadden twee ernstige pannes, doorkruisten bergen, woestijn en grootsteden, beleefden diverse culturen… en ontmoetten vele, vele fijne mensen.

Nog even snorkelen, nog even met de voeten in het warme zeewater, nog even worstelen met de muskieten… 😉

Dank aan de twee Canadezen, Doug en Gary, de twee Amerikanen, Jim en Jim, en de vele Mexicanen die onze reis hebben mogelijk gemaakt. De Mexicanen met ster vermelden we graag: Hector + team en Isabelle en haar familie.

Hasta la vista.

​

Isla Cozumel

About a week before the end of this trip we reach our final destination (for now). Isla Cozumel is the super-touristic magnet for sun and sea lovers. For us… end of the journey.

On the island we’re welcomed by Isabelle, 22 years ago exchange student in Belgium. The welcome by her and her family is warm and generous.

We’ve mixed feelings… we made it, indeed, but it is also over. 11.000 km long was the journey. We had temperatures going from -25 to +38. Mountains, deserts, megacities… we enjoyed it all. For sure we’ll never forget the cultural diversity and the many, many nice people that crossed our path. A special thanks to Doug and Gary (Canadians), Jim and Jim (Americans) and the team of superman Hector. Without these people we would never have made it.

Special thanks also to Isabelle and her family, Michelle and  Presidente Juanita  … ;)

 Hasta la vista.